Tomos tandwielverhoudingen

Wil je sneller optrekken of juist een hogere topsnelheid? Het aanpassen van de tandwielverhouding is een goedkope en makkelijke manier om je Tomos sneller te maken. In deze video en blog leer je de basis van tandwielverhoudingen en hoe je ze kunt aanpassen om het resultaat te krijgen dat je wilt.

Wil je meer weten over de details van tandwielverhoudingen? Lees dan deze blog over Tomos tandwielverhoudingen.

Gereedschap en voorbereiding

Benodigde onderdelen en gereedschappen

• Tandwielen met ketting set
• Achter tandwiel borgplaat
• Achter tandwiel montage set
• Voortandwiel moer
• Voortandwiel borgplaat
• Pijpsleutel 30mm
• Kettingpons

Slijtage aan de tandwielen

Het is belangrijk om te herkennen wanneer de tandwielen van je Tomos versleten zijn, zodat je Tomos goed blijft werken. Hier zijn een paar simpele tips om te checken of ze aan vervanging toe zijn.
Tip: vervang de ketting en tandwielen tegelijk, omdat ze op elkaar inslijten.

Hoe zie je slijtage?

• Dunne of scherpe tanden: Als de tanden van de tandwielen dun of scherp zijn, betekent dit dat ze versleten zijn.
• Scheve tandwielen: Als de tandwielen scheef staan, kan dit betekenen dat ze zwak zijn en vervangen moeten worden.
• Ketting vaak spannen: Als je de ketting vaak moet aanspannen, kan de ketting versleten zijn.

Tandwielen en ketting demonteren

Tandwielen verwijderen

Voortandwiel demonteren

• Borgplaat recht tikken om de bout te ontgrendelen.
• Bout losdraaien met pijpsleutel 30 (60Nm). Hiervoor moet je het tandwiel blokkeren. Door de ketting gemonteerd te laten kan je met het achterwiel je voortandwiel blokkeren. Je achterwiel is te blokkeren door op je brommer te gaan zitten of door een stok door de velg te steken.
• Voortandwiel van de as trekken en controleren op slijtage.

Achterwiel, tandwiel en ketting demonteren

• Ketting losmaken: Gebruik een tang om de sluitschakel los te maken. (Zie video 2:25).
• Remkabel losmaken: Draai de bout op de remankerplaat los die de kabel op zijn plaats houdt en trek de kabel voorzichtig uit de houder.
• Achterbrug: Draai de moeren op de as los met twee sleutels en schuif het achterwiel uit de brug.
• Achter tandwiel: Tik eerst de borgplaat los zoadat je de 4 boutjes los kan draaien. Trek of tik nu voorzichtig je tandwiel van je velg af.

Tip: Onthoud waar elk ringetje zit op de as. Maak een foto of leg de ringetjes op volgorde neer.

Monteren

Voortandwiel installeren

• Nieuw tandwiel op de as plaatsen.
• Nieuwe borgring en moer plaatsen en borgring ombuigen om te borgen.

Tips: Controleer altijd of alle onderdelen goed vastzitten voordat je gaat rijden. Gebruik een moer met keerring om beter af te sluiten.

Installeren van nieuwe tandwielen

De juiste tandwielmaat kiezen

Een groter achtertandwiel verhoogt het koppel, wat meer trekkracht biedt, terwijl een kleiner tandwiel de topsnelheid verhoogt maar het koppel vermindert.

Groter = Meer trekkracht, lagere topsnelheid
Kleiner = Minder trekkracht, hogere topsnelheid

In deze handleiding: achtertandwiel van 22 tanden & voortandwiel van 26 tanden.

Achtertandwiel installeren

• Borgingring rechtbuigen.
• Bouten en moeren verwijderen.
• Nieuw tandwiel plaatsen en bevestigen met nieuwe set bouten, moeren en borgplaat.

Aanvullende tips: Controleer lagers en vet de as voor montage.

Hoe vervang je een Tomos ketting?

Stap 1: Sluitclip losmaken en ketting demonteren

Wil je de brommerketting verwijderen? Begin dan met het ronddraaien van het achterwiel totdat je de sluitclip hebt gevonden. Deze sluitclip verbindt de uiteinden van de ketting en kun je eenvoudig losmaken met een tang. Zorg ervoor dat je de clip eerst goed schoonmaakt, dit zorgt voor meer grip en voorkomt dat je uitschiet met het gereedschap. Zodra de sluitclip los is, kun je deze terugplaatsen op de ketting zodat je hem niet kwijtraakt. Met de clip verwijderd kun je de ketting volledig van je brommer halen.

Stap 2: Nieuwe ketting lengte bepalen

Begin met het losdraaien van de kettingspanners tot hun meest losse positie. Hierdoor krijg je voldoende ruimte om de nieuwe ketting gemakkelijk te monteren. Leg de ketting over zowel het voorste als achterste tandwiel. Let op: nieuwe kettingen zijn standaard te lang en moeten dus altijd op maat worden gemaakt. Bepaal hoeveel schakels of slotjes je moet verwijderen om de juiste lengte te krijgen. Trek de ketting strak over de tandwielen en markeer het punt waar je de ketting moet inkorten.

Stap 3: Ketting inkorten met kettingpons

Als je een ketting op maat wilt maken, raden we aan om een kettingpons te gebruiken. Hiermee voorkom je beschadigingen aan de schakels en werk je een stuk preciezer. Plaats de kettingpons op de pin van het gemarkeerde schakelslot dat je wilt verwijderen. Draai vervolgens de kettingpons stevig aan totdat de kettingpin volledig is uitgeduwd. Dit kan wat kracht kosten, vooral bij dikkere of versterkte kettingen, maar het zorgt voor een nette en veilige verwijdering van de schakel.

Stap 4: Nieuwe ketting monteren en spannen

Nu je de ketting op de juiste lengte hebt, is het tijd om deze te monteren. Gebruik hiervoor de sluitclip om de uiteinden van de ketting met elkaar te verbinden. Dit doe je op dezelfde manier als waarop je de sluitclip hebt verwijderd. Let goed op dat je het clipje in de draairichting van de ketting monteert. Dit voorkomt dat de sluitclip loskomt tijdens het rijden. Na het monteren zal de ketting nog los hangen. Deze trek je eenvoudig strak met de kettingspanners op je achteras. Span de ketting totdat er ongeveer 2 cm speling overblijft. Een goed gespannen ketting zorgt voor een langere levensduur en een soepelere rit. Houd er rekening mee dat een nieuwe ketting de eerste paar ritten nog wat kan rekken. Controleer daarom regelmatig de spanning en stel bij waar nodig. Zo voorkom je overmatige slijtage van je tandwielen en behoud je optimale prestaties van je brommer.

Onderhoud na het monteren

Regelmatig de kettingspanning controleren

Waarom? Voorkomt loslopen of extra slijtage.
Hoe? Druk in het midden van de ketting en meet ~2 cm speling.
Wanneer? Elke maand of vaker.

De ketting schoonmaken

• Gebruik kettingreiniger of ontvetter en borstel.
• Spoel af met water en laat drogen.

De ketting smeren

• Breng kettingspray of olie aan terwijl je het wiel draait.
• Voorkom teveel vet om vuilophoping te vermijden.

Wanneer? Na het schoonmaken of eens per maand, afhankelijk van de rijomstandigheden.